Artroskopi, büyük kesiler açmak yerine 0,5 cm’lik küçük deliklerden girilerek yüksek çözünürlüklü kamera ve monitör sistemi sayesinde tanı ve tedavi imkanı sağlayan kapalı ameliyat yöntemidir. Açık ameliyattaki gibi büyük kesiler açıp hasarlı alana çıplak gözle bakıp müdahale edilmez. Açılan küçük deliklerden kamera ve tedaviye yardımcı özel aletlerle girilerek karşıda bulunan monitörden ameliyat sahası izlenir. Hem ameliyat sırasında hastaya ve cerraha verdiği konforla hem de ameliyattan sonra hızlı iyileşme imkanı tanımasıyla birçok avantajı içinde barındırır.
Artroskopi diz, omuz, el bileği, ayak bileği ve kalça eklemlerinin sorunlarında tercih edilebilir. Ancak kalça artroskopisi diğer eklemlerden farklı olarak, eklemin daha derinde olması, eklem kapsülünün kalın olması ve hareket alanının kısıtlı olması sebebiyle teknik olarak daha zordur ve deneyim gerektirir.
Kalça Kireçlenmesi ve Kalça Artroskopisi
Kalça eklemi leğen kemiğinin yuvasıyla uyluk kemiğinin başından oluşur. Bu yapılar, birbirleri üzerinde rahatça hareket edebilmeleri için kıkırdak tabakasıyla kaplıdır. Kıkırdak doku yaş, zorlanma ve genetik etmenlerle hasar görürse kireçlenme dediğimiz durum ortaya çıkabilir. İleri derecede bir yıpranma varsa, hasta ağrılardan uyku uyuyamayacak kadar çok yakınıyorsa, yürümekte zorluk çekiyorsa kalça protezi ameliyatı gerekebilir. Ancak eklemlerin daha fazla hasar görmesini engellemek ve sağlıklı fonksiyonlarına geri getirebilmek için kalça artroskopisine başvurulabilir.
Kalça Artroskopisine Hangi Rahatsızlıklarda Başvurulabilir?
Femoroasetabular Sıkışma Sendromu: Uyluk kemiğinin (femur) boyun kısmında hörgüç benzeri fazladan bir çıkıntı olması durumunda ve/veya leğen kemiğinin eklemi oluşturan yuva kısmının (asetabulum) kenarlarının olması gerekenden fazla büyük ve derin olması her iki kemikte de hareketler esnasında normalden fazla baskı ve sıkışmaya neden olabilir. Bu bası ve sıkışma durumu da zaman içinde eklem kıkırdağında yıpranmaya (dejenerasyon) ve kireçlenmeye neden olabilir. Kalça artroskopisi ile her iki kemikteki bası yaratan kemik çıkıntılar başarıyla traşlanarak sıkışma giderilebilir.
Labrum Yırtıkları: Leğen kemiğinin yuva kısmının (asetabulum) çevresinde dizdeki menisküs benzeri C şeklinde “labrum” adında, conta vazifesi gören ve eklemin derinliğini arttıran bir doku bulunmaktadır. Sıkışma sendromu ya da tekrarlayan zorlayıcı hareketler sonucu bu dokuda yırtıklar oluşabilir ve kalçanın belirli hareketlerinde ağrıya neden olabilir. Kalça artroskopisi ile bu yırtıklar tamir edilebilir, yeniden yapılandırılabilir ya da yırtık parça temizlenebilir.
Kalça Artroskopisi Nasıl Yapılır?
Kalça artroskopisi, diğer artroskopi yöntemlerinden biraz farklıdır. Bacağa kontrollü çekme yapılabilmesi için hasta traksiyon masasına alınarak kalça eklemi 1 cm kadar aralanır. Daha sonra yaklaşık kalem ucu büyüklüğündeki deliklerden hem kamera hem de cerrahi aletler sokularak gerekli tedavi gerçekleştirilir. Kameranın yüksek çözünürlüklü ve zoom özellikli olması sayesinde tüm dokular net ve büyük şekilde görüntülenir. Bu sayede hastalıklı dokular çok daha iyi teşhis ve tedavi edilebilir. Kalça artroskopisi yapılırken artropump dediğimiz ekleme verilen sıvı basıncını ayarlayan cihaz, artroskopiye özel tasarlanmış uzun el aletleri, motorlu traşlayıcı, elektrotermal kesici ve sıkılaştırıcı aletler kullanılır. Ameliyat süresi yapılan işleme göre değişir. Genellikle 45 dakika ile 2 saat arası sürer.
Kalça Artroskopisinin Avantajları
Artroskopisinin avantajlı olmasının en büyük nedeni açılan kesilerin çok küçük olmasıdır. Küçük kesi daha hızlı iyileşme, daha az ağrı, daha estetik yara izi ve daha konforlu süreç demektir. Öte yandan ameliyat esnasında da hem cerraha hem hastaya konfor sağlar. Güvenlik daha yüksektir. Cerrah açık ameliyatta dahi göremeyeceği ameliyat alanını özel artroskopi kameralarının yüksek çözünürlüğü ve zoom kabiliyeti sayesinde rahatlıkla görebilir.
- Ameliyat sırasında daha detaylı görüntüleme imkanı sunar.
- Cerraha konfor ve güvenlik sağlar.
- Enfeksiyon ve diğer komplikasyonların riski açık ameliyata göre daha azdır.
- Ameliyat sonrasındaki ağrı açık ameliyata göre çok daha azdır.
- Ameliyattan sonraki süreç oldukça konforludur.
- Açık ameliyata göre hızlı iyileşilir.
- Minimal ve estetik yara izi imkanı sunar.
Kalça Artroskopisi Sonrası
Kalça artroskopisinden sonra hastalar aynı gün ya da ertesi gün taburcu edilir. Hastanede yatmayı gerektirecek bir durum genellikle olmaz. Ağrı, açık ameliyata göre çok daha hafiftir. Basit ağrı kesicilerle rahatlıkla kontrol altına alınabilir. Ayak bileğinde traksiyona bağlı ağrı olabilir, birkaç saat içerisinde son bulacaktır.
İyileşme sürecinin konforlu geçmesi için doktorunuz yaklaşık 10 gün boyunca kullanmanız için size ilaçlar verecektir. İlaçları düzenli bir şekilde kullanmak gerekir.
4-8 hafta kadar koltuk değneği kullanmanız gerekir. Doktorunuz, durumunuza göre bu süreyi uzatabilir.
Dikişler alınana kadar yara bölgesine su değdirilmemeli, bu bölge enfeksiyonlara karşı korunmalıdır.
Doktorun verdiği egzersizlerin düzenli olarak uygulanması hızlı ve sağlıklı bir iyileşme süreciyle paraleldir. Fizik tedavi desteği de son derece faydalı olacaktır.