Rotator Manşet Yırtığı

Rotator manşet, dört adet kastan oluşan, üst kol kemiğinin (humerus) üst ucundaki baş bölümünü sarmalayan yapıdır. Omuz eklemini yerinde tutan rotator manşet omzun yukarıya ve aşağıya, içe ve dışa dönmesini sağlamak gibi çok önemli görevlere sahiptir. Düşme, çarpa ve yıpranmaya bağlı yırtıldığında rotator manşet yırtığı dediğimiz tablo ortaya çıkar. Rotator kılıf yırtığı ya da rotator cuff sendromu olarak da bilinen bu durum öncelikle omuzdan kola yayılan ağrılarla kendini belli eder. Özellikle kol başın üzerine kaldırıldığında ağrılarda artış görülür.

Rotator Manşet Yırtığının Nedenleri

Rotator manşet yırtıkları genellikle düşme ve çarpma gibi travmalar sonrasında görülür. Tekrarlayıcı baş üstü hareketleri yırtığa neden olabilir. Örneğin fırlatma sporları ile uğraşan kişiler devamlı rotator kılıfı zorladığı için ileride bu hastalıkla karşılaşabilir. Boyacılara da bu örnekler arasında yer verebiliriz. Sürekli tavan boyama eylemi sonrasında rotator kılıfta yırtılma görülebilir. Travma dışında yıpranmaya bağlı da yırtık meydana gelebilir. Özellikle 40 yaş üstündeki kişilerde kürek kemiğinin önünde bulunan kemik çıkıntının (akromion) altında tendonun sıkışması sonrası rotator kılıf yırtığının oluştuğu düşünülür.

Rotator Cuff Sendromunun Belirtileri

• Sürekli omuz ağrısı,
• Baş üstü hareketlerde şiddetlenen omuz ağrısı,
• Gece ağrıları (etkilenen taraf üzerine yatıldığında ağrı uyutmayacak kadar şiddetlenebilir.)
• Özellikle kolu kaldırırken hissedilen kas güçsüzlüğü,
• Omuz hareketlerinde kısıtlılık,
• Omuzdan gelen tıkırtı ve klik sesleri.

Rotator Kılıf Yırtığı Tanısı

Rotator manşet yırtığının tanısı için öncelikle doktor muayenesi gerekir. Muayenede hastanın şikayetleri ve öyküsü dinlenir. Rotator manşet yırtığı özel testlerle muayene edilir. Buraya kadar alınan bilgilerle tanı konulur. Ancak kesin tanı ve yırtığın tipini anlamak için röntgen, MR ve ultrasonografi gibi tetkikler yapılır. Kemik kaynaklı yırtıkların tespitinde röntgen faydalıdır. Rotator manşetin direkt izlenebilmesi için MR’a başvurulur. Rotator cuff sendromu tam olmayan yırtık (parsiyel) ve tam yırtık şeklinde olabilir. Tendonun bütününü kapsamayan parsiyel yırtıklarda ameliyatsız tedavi yöntemleri iyi sonuç verebilir. Tam yırtıklarda ve ameliyatsız yöntemlerden fayda sağlanamayan parsiyel yırtıklarda cerrahi tedavi gerekebilir.

Rotator Manşet Yırtığı Tedavisi

Yırtık tam değilse dinlenme, ilaç, kuvvetlendirici egzersizler ve kortizon enjeksiyonları gibi tedavi yöntemlerine başvurulabilir. İlaçlar ağrının kontrolünde ve ödemin azalmasında yardımcı olur. Güçlendirici egzersizler rotator manşet yırtıklarının ameliyatsız tedavisinin ve ameliyat sonrası rehabilitasyon sürecinin olmazsa olmazıdır. Kuvvetlendirici egzersizlerin yanı sıra germe egzersizleri de yapılır.

Rotator Manşet Yırtığı Ameliyatı

Eğer omuzda tam yırtık meydana geldiyse ya da yırtık tam değilse bile ameliyatsız yöntemlerden fayda görülememişse rotator manşet yırtığı ameliyatına başvurulmalıdır. Rotator cuff yırtığı ameliyatı artroskopik cerrahi yöntemiyle yapılır. Artoskopi, yaklaşık 0,5 cm’lik deliklerden girilerek yapılan kapalı ameliyat yöntemidir. Açık ameliyattaki gibi büyük kesiler açılmaz, 0,5 cm’lik birkaç delikten hem görüntüleme hem de tamir işlemi gerçekleştirilir. Artroskopik cerrahinin kamera sistemi yüksek kalite ve çözünürlükte olduğu için açık ameliyatta dahi görülemeyen tüm detaylar cerrahın karşısında duran yüksek çözünürlükteki monitörden izlenebilir. Tüm aletler artorkopiye özel mini boyutlardadır. Bu sayede insizyonun olabilecek en küçük boyutta olması ve ameliyat sonrasında hastanın konforlu ve hızlı bir şekilde iyileşmesi sağlanır.

Artroskopi hakkında daha detaylı bilgi için artroskopik cerrahi yazımızı okuyabilirsiniz.

Omuza yönelik bilgi almak için omuz artroskopisi yazımızı okuyabilirsiniz.

Ameliyat Sonrası İyileşme Süreci

Omuz artroskopisi sonrası iyileşme süreci açık ameliyata göre kısa ve konforludur. Yaranın küçük olması iyileşme süresini ve ağrı hissini olumlu anlamda etkiler. Genellikle ameliyatın ertesi günü hasta taburcu edilir. Yaklaşık 3 hafta kadar omuz askısı kullanılmalıdır. Bu askı, dikişlerin rahatlatılması için açı ayarlı olmalıdır. Şişliğin azaltılması için buz uygulaması yapılmalıdır. Dikişlerin alınacağı 15. günden sonra rahatlıkla banyo yapılabilir. Omuz yırtıklarının iyileşmesinde rehabilitasyon süreci çok önemlidir. 6 hafta pasif egzersiz yapılmalıdır. Pasif egzersiz, hastanın kendisinin değil, bir yardımcı (fizyoterapist) tarafından kolunun hareket ettirilmesidir. Bu egzersizler hareket açıklığının kazandırılması için gereklidir. Başarılı bir ameliyat başarılı bir rehabilitasyon sürecine bağlıdır.